Tel : 0546 978 92 47
Tel : 0546 978 92 48
Tel : 0546 978 92 49
Tel : 0546 978 92 47
Tel : 0546 978 92 48
Tel : 0546 978 92 49
Hematüri (Ä°drarda Kanama)
Hematüride böbrekler, böbreklerden idrar kesesine idrarı taşıyan ve üreter adı verilen tüpler, idrar kesesi, idrar kesesinden dış dünyaya kadar idrarı taşıyan ve üretra adı verilen idrar borusu ve erkeklerde prostat bezinden kaynaklanan çeÅŸitli rahatsızlıklar sorumlu olabilir. Ä°drarda kan iki ÅŸekilde saptanabilir, eÄŸer bir idrar tetkiki yapılmışsa burada mikroskop ile incelemede rastlanabilir.
Buna ‘mikroskopik hematüri’ denir ve genellikle az miktarda kanın idrara karışması sonucu oluÅŸur. DiÄŸer yöntem, kiÅŸinin idrarında kanı görebileceÄŸi düzeyde ve daha fazla kan hücresinin idrara karışmasıyla oluÅŸur, buna ise ‘makroskopik hematüri’ denir.
Bu durumda idrar pembe, kırmızı, çay renginde veya kahverengi olabilir. Ayrıca idrar tahlilinde kan hücrelerinin yanı sıra, iltihap hücrelerinin (lökosit) varlığı enfeksiyonu, kristallerin varlığı taÅŸ hastalığını ve proteinin varlığı böbreÄŸin glomerulonefrit adı verilen rahatsızlıklarını akla getirir.
Ä°drarda kanamaya en sık yol açan nedenler ÅŸu ÅŸekilde özetlenebilir:
Ä°drar yolu iltihabı hastalıkları, bunların başında en sık sistit; prostat iltihabı ve kanseri, prostatın iyi huylu büyümesi gibi erkeklerde prostat hastalıkları; böbrek iltihabı ve kanseri gibi böbrek hastalıkları; böbrek ve idrar yollarındaki taÅŸ hastalığı; ve mesane kanseridir.
Kadınlarda adet döneminde idrara kanın karışması yanlışlıkla idrar kanaması olarak deÄŸerlendirilebilir, o yüzden bu konuda dikkatli olmak gerekir.
Bu durum idrarda kanama olduÄŸunu göstermez. Kan sulandırıcı ilaç kullanımı (aspirin de buna dahil), idrara kan karışmasına yol açabilir.
Ä°drarı boyayan veya kanamaya yol açan bazı ilaçlar da vardır, örneÄŸin; phenazopyridin, cyclophosphamide etken maddelerine sahip ilaçlar. Ä°drarı kırmızıya boyayan gıdalar arasında pancar, böÄŸürtlen ve ravent (rhubarb) sayılabilir.
Yenilen gıda içindeki gıda boyalarının da idrar rengini boyayabileceÄŸi unutulmamalıdır. YoÄŸun egzersiz sonrası idrarda kan saptanabilir, ağırlık kaldırmak veya aerobik egzersiz buna sebep olabilir. Böbrek ve idrar yollarının hasar gördüÄŸü travmalarda (trafik kazası, spor yaralanmaları vb.) idrara kan karışabilir.
Ä°drarda kan saptanması durumunda, mutlaka araÅŸtırılması ve hangi sebepten kaynaklandığının ortaya konulması gerekir. Hem idrar yolları saÄŸlığı hem de genel saÄŸlık açısından tedaviyi gerektiren bir durum varsa, zamanında teÅŸhis ve tedavi edilmesi önemlidir.
İdrarda kanamaya sebep olacak diğer hastalıkları şu şekilde sırlayabiliriz:
Sistit
DiÄŸer Önemli Bilgiler
Ä°drarda kanamaya, bazı idrar yolu rahatsızlıkları eÅŸlik edebilir. Ä°drar yaparken yanma, sık idrara gitme, gece idrara kalkma, tuvalete zor yetiÅŸme gibi bulgular genellikle iltihabi durumlarda görülür.
Mesanenin (idrar kesesi) bakterilerle olan iltihabi hastalığına sistit denir ve özellikle bayanlarda sık saptanan bir durumdur.
Genellikle antibiyotik ile kolaylıkla tedavi edilebilir. Menapoz sonrası dönemde ve cinsel olarak yeni aktif olan kadınlarda tekrarlamalar görülebilir.
Böyle durumlarda yinelemeleri önlemek için hekim bazı önlemler önerecektir. Yukarıdaki tabloya titreme, ateÅŸ ve yan aÄŸrısının eklenmesi, olayın basit bir sistit olmaktan çıktığının ve böbreklerin de iltihabi olaya karıştığının bulgularıdır.
Bu durumda kişinin acil olarak bir uzmana başvurması gerekir
Taş Hastalığı
Karın yan tarafında bele vuran çok ÅŸiddetli aÄŸrı, bulantı ve kusma ile birlikte olan idrar kanaması genellikle taÅŸ hastalığını düÅŸündürür.
Bu durumda taÅŸ hastalığını ortaya koymak için film çekilir ve taşın yerine ve boyutuna göre tedavi planlanır.
Prostat Hastalıkları
Prostat erkek üreme sisteminde yer alan bir salgı bezidir. Ä°ltihaplandığı durumlarda sık idrara çıkma, idrarda ÅŸiddetli sızı, zor idrar yapma, ateÅŸ ve bunlara eÅŸlik eden idrar kanaması olabilir.
YaÅŸla birlikte prostat büyüyebilir ve erkeklerde ileri yaÅŸlarda sıkça rastlanan bazı iÅŸeme problemlerine yol açabilir. Bu durumda da idrarda kan görülebilir.
Erkeklerin en sık saptanan kanseri olan prostat kanserinde de idrarda kanama saptanabilecek bulgulardan birisidir.
Mesane Kanseri
Kanamanın idrarda gözle görünecek kadar yoÄŸun olması, özellikle de pıhtılar içermesi genellikle ciddi bir hastalığın habercisi olabilir.
Böyle bir durumun bir kez yaÅŸanması bile, asla ihmal edilmemelidir. Böbrek ve idrar yollarından kaynaklanan kötü huylu bir hastalığın belirtisi olabilir.
Ülkemizdeki en sık kanserlerden biri olan mesane kanserinin en önemli belirtisi idrarda aÄŸrısız kan görülmesidir. Devamlı olmayabilir ve aralıklarla tekrarlayabilir.
TeÅŸhis Ä°çin Neler Yapılır, Tedavisi Nasıl Olur ?
Hastanın rahatsızlığına ait hikaye çok önemlidir. Kanamanın ne zamandır olduÄŸu, kanamaya eÅŸlik eden yakınmaların olup olmaması, varsa neler olduÄŸu tanıya giden yolda yol göstericidir.
Ä°kinci önemli aÅŸama, kiÅŸinin fiziki muayenesidir. Bunlardan sonra laboratuvar ve görüntüleme tetkiklerinden yararlanılır. Ä°drar ile ilgili ek bazı tetkikler, bazı kan testleri, idrar yolları ultrasonografisi – bilgisayarlı tomografisi veya manyetik rezonans görüntüleme (MR) gerekli durumlarda istenebilir.
Ä°drar kesesinin içine ışıklı bir kamerayla bakılan endoskopik iÅŸlem (sistoskopi) ve biyopsi bazı durumlarda gerekebilir. Ä°drarda kan saptanması bir hastalık deÄŸil, bir bulgudur.
Ortaya çıkmasına yol açan hastalık ne ise, onun önce teÅŸhis edilip, daha sonra tedavi edilmesi gerekir