ÜRETER TAŞI NEDİR ?
Herbir böbrekte, böbreğe kan getiren bir atardamar, kanı tekrar ana damarlara ve vücuda dönmesini sağlayan bir toplar damar ve süzülen idrarın idrar torbasına taşınması için bir idrar kanalı bulunur. Bu kanala üreter adı verilir.
Üreterin normal bir yetişkinde çapı yaklaşık 5 mm civarındadır. Bu çap taşların buradan geçebileceği boyutları gösterdiğinden önemlidir. Böbrek dümdüz bir boru şeklinde değildir ve çapı da her yerinde aynı değildir. Şekilde görüldüğü gibi kıvrımları vardır ve bazı bölgeleri daha dardır. En dar yeri idrar torbası ile birleştiği yerdir. Aynı zamanda üreterin, içindeki idrarın aşağı doğru ilerlemesini sağlayan solucanvari (barsaklar gibi) hareketleri vardır.
Böbrekte oluşan taşlar bazen idrar akımının artması, bazen yaptığımız vücut hareketleri ile böbrekten çıkıp idrardan atılırlar. Eğer bu taş çok küçükse ve üreteri tıkamazsa hasta bunu farketmeden düşürebilir. Ancak taşlar üreterin iç çapından büyük olduğunda veya var olan bir kanal darlığı durumunda taş burada takılır.
Böbrekten sürekli idrar üretimi devam ettiği için ve aşağıdaki kanal tıkalı olduğu için, taşın yukarısında bulunan bütün üreter ve böbreğin iç havuzlarında idrar basıncı artar ve bu bölgeler şişer.
Bu şişme şiddetli ağrıya sebep olur (Taş ağrısı).
Şiddetli ağrı (renal kolik)
Eğer taş, üreterlerden normal idrar akışını engelliyorsa renal kolik olarak bilinen şiddetli ağrıyı çekersiniz. Bel ve böğür (vücudunuzun her iki yanında kaburgaların alt kısmından kalçaya kadar uzanan bölge) bölgenizde hissedilen keskin bir ağrıdır. Ağrıyı kasık veya uyluk bölgenizde de hissedebilirsiniz. Erkekler, yumurtalıklarında da ağrı hissedebilir Renal koliğe eşlik eden diğer belirtiler:
• Bulantı
• Kusma
• İdrarda kan (idrarın pembe renkte görünmesi)
• İdrar yaparken ağrı hissetme
• Ateş
Üreter Taşına Tanı Koyma
Taş analizi ve diğer testler Renal kolik durumunda, enfeksiyon veya böbrek yetmezliğiniz olup olmadığının anlaşılması için idrar ve kan testleri yapılır.
Taşınızın yerini saptamak için ultrasonografi çekilebilir.. Ultrasonografiye ek olarak idrar yollarının röntgen filmine de ihtiyacınız olabilir. Sık kullanılan başka bir tanılama yöntemi de BT taramasıdır (bilgisayarlı tomografi). Bu taramayla taşınızın boyu, şekli ve kalınlığı açıkça görülebilir.
Diğer Önemli Bilgiler
Üreter Taşlarının Tedavi Seçenekleri
Üreter taşlarının tedavisine hastanın özelliklerine ve taşın büyüklüğüne göre karar verilir.Tedavi seçenekleri;
İlaçla takip edip kendiliğinden düşmesini beklemek,
Dışarıdan ses dalgaları ile taş kırma (ESWL) yapılması,
URS ameliyatı,
Sırttan girerek yukarıdan taşa ulaşılan kapalı ameliyat,
Laparoskopik taş ameliyatı
Açık ameliyat olarak sayılabilir.
URS Ameliyatı
Üreteroskopi (URS) , küçük çaplı bir endoskop aletiyle yapılan tedavi türüdür. URS yaygındır ve başarı düzeyi yüksek, komplikasyon riski ise düşüktür.
URS, genel anestezi altında yapılır. Siz anestezi altındayken, vücudunuza hiçbir kesi yapmadan endoskop ile üretradan mesaneye girilir.
Taş özel bir “sepet” kullanılarak dışarı çekilir Ya da taş kanal içinde laser yardımıyla küçük parçacıklara ayrılır.Bu işlem sonrası üreter kanalına daha sonra alınmak üzere pilastik bir borucuk (D-J stent)yerleştirilir.
Ameliyat Sonrası Hastalar Nasıl Takip Edilir ?
Ameliyattan çıkan hastalar yaklaşık 24 saatlik bir takipten sonra taburcu edilebilir. Ameliyatın erken döneminde hastalar oluşabilecek komplikasyonlar açısından yakın takip edilir.
Burada hasanın kalp atımı, tansiyonu, ateşi, solunumu, idrar miktarı ve rengi gözlenir. Anestezinin etkisi geçene kadar hastalar ağızdan beslenemezler. Ağrısı olan hastaya ağrı kesici ve standart olarak antibiyotik verilir.
Ne Kadar Süre Sonra Günlük Aktivitelere veya İşe Dönülür ?
Bu ameliyatın açık cerrahilere kıyasla en büyük avantajı hastaya hiçbir kesi yapılmamasıdır. Zaten ameliyat doğal idrar kanallarından girilerek yapıldığı için hastanın herhangi bir organında delik veya yaralanma oluşmaz.
Mide endoskopisi gibi düşünülebilecek bu operasyondan 24 saat sonra hastalar günlük yaşamlarına ve aktivitelerine dönebilirler.
Banyo yapabilirler, istediklerini yiyip içebilirler. Eğer hastaya DJ stent takıldıysa bu da günlük aktiviteye geri dönüşe engel değildir ancak hastanın bazı hareketlerini kısıtlayabilir.
Bu stentler ağır egzersizde böbrek ve mesane bölgesinde rahatsızlık veya ağrı hissi yapabilir. İdrarda kanamaya veya sık idrara çıkma isteğine neden olabilir. Hasta bu şikayetleri tolere edebildiği sürece her türlü aktiviteyi yapabilir.
