Tel : 0546 978 92 47
Tel : 0546 978 92 48
Tel : 0546 978 92 49
Tel : 0546 978 92 47
Tel : 0546 978 92 48
Tel : 0546 978 92 49
İdrar Torbasının Ve İdrar Kanalının Yapısı Ve Fonksiyonu
Erkek Alt Üriner Sistem
Kadın Alt Üriner Sistem
Ä°drar torbası (Mesane), böbreklerde üretilen idrarın biriktiÄŸi yerdir. Ä°drar torbası ile böbrekler arasında üreter denilen bir kanal vardır.
Ä°drar torbasının altında ise idrarın yapıldığı ve erkeklerde penisten, kadınlarda vajinanın hemen üstünden dışarı açılan bir kanal (üretra) bulunur.
Ä°drar torbası erkeklerde bağırsakların önünde bayanlarda ise rahmin altında yer alır. Böbreklerden gelen idrar yavaÅŸ yavaÅŸ idrar torbasına dolmaya baÅŸlar.
Belli bir doluluÄŸa ulaÅŸana kadar sıkışıklık hissi hissedilmez, çünkü idrar torbası kaslardan oluÅŸan bir yapıda olmakla birlikte elastik bir yapısı vardır.
Ve bu dolma esnasında beyinden gelen sinyaller ile idrar torbasının kasılmadan gevÅŸek kalması saÄŸlanır. Bu sırada idrarı tutmayı saÄŸlayan idrar torbasının çıkışında bulunan ve idrar kanalını (üretra) çepeçevre saran kasların (sfinkter) kasılı olarak kalması da saÄŸlanır.
Böylece kiÅŸi dolum esnasında idrar kaçırmaz. Yeterli doluluÄŸa ulaşınca idrar torbasından beyine sinyal gider ve beyin tuvalete gitmek için kiÅŸiyi uyarır, yani sıkışma hissi hissedilir.
Böylece kiÅŸi tuvalete gider, iÅŸemeye baÅŸlarken beyinden gelen sinyallerle idrar torbası kasılır ve idrar tutmayı saÄŸlayan kaslar (sfinkter) gevÅŸer.
Hiç düÅŸünmeden yaptığımız bu iÅŸeme iÅŸi aslında çok komplike bir sinir ve kas uyumu gerektirir. Normal bireylerde mesanede 350 ile 500 ml arasında idrar birikebilir.
DiÄŸer Önemli Bilgiler
Ä°drar Kaçırma Nedir ?
Ä°drar kaçırma her türlü kontrol edilemeyen ve istenmeyen idrar tutamama durumudur.
EÄŸer bu durum düzenli olarak tekrarlarsa tıbbi bir sorun olarak kabul edilir. Ä°drar kaçırma riski ilerleyen yaÅŸla birlikte artmasına raÄŸmen erken yaÅŸlarda da görülebilir.
Kadınlar, erkeklere göre idrar kaçırma sorunlarından daha fazla ÅŸikâyetçi olurlar.
​
Ä°drar kaçırma genel olarak toplumda kiÅŸinin utanmasına neden olur. Birçok hasta doktorlarıyla idrar kaçırma durumunu konuÅŸmaktan rahatsızlık duydukları için tedavisiz kalmaktadır.
Ä°drar kaçırma sıklıkla meydana geliyor veya hayat kalitesini etkiliyorsa doktora görünmek ve tıbbi tedavi önerileri almak oldukça önemlidir.
Hastaların çoÄŸunda idrar kaçırma farklı tedavi seçenekleri ile tam tedavi edilebilir. Bu tedavi seçenekleri; pelvik taban kaslarının kuvvetlendirilmesi, ilaç tedavileri veya cerrahi tedavilerdir.
Ä°drar Kaçırma Tipleri
1. YetiÅŸtirememe Tarzı Ä°drar Kaçırma (Urge Ä°nkontinans):
Bu tip idrar kaçırmada hastalar ani sıkışma hissi hisseder ve tuvalete yetiÅŸmeye çalışırken idrar kaçırırlar. Genellikle idrarın az bir kısmını kaçırdıkları gibi tamamını da kaçırabilirler.
Bu tip kaçırması olan hastalar genellikle çok sık idrara çıkar ve sosyal hayatları oldukça kötü etkilenir. ÇoÄŸu hastada aşırı aktif mesane (hiperaktif mesane), yani idrar torbasının aşırı aktivitesi vardır.
İdrar torbası tam dolmadan sinirlerin uyarılması ile işeme hissi hissedilir ve ani kasılma ile hasta idrar yapmaya başlar
2. Öksürmekle, HapÅŸurmakla, Gülmekle Olan Kaçırma (Stress Ä°nkontinans):
BaÅŸlıkta sayılan hareketlerin tamamı karın içi basıncın ani artışına neden olan olaylardır.
Aynı zamanda karın içi basıncını arttıran diÄŸer durumlarda da (örn : ağır kaldırma) hasta idrar kaçırır. Bu tip idrar kaçırma genellikle idrarı tutmamızı saÄŸlayan kasların (sfinkter) yeterli görev yapamamasından veya idrar torbasının sarkmasından kaynaklanır.
Ä°drar torbasını yerinde tutan, vücudumuzun alt kısmını destekleyen kaslar mevcuttur. Bu kasların zamanla zayıflaması idrar torbasının sarkmasına ve dinamiÄŸinin bozulmasına yol açar. Bu kasların zayıflamasının bir diÄŸer ve sık görülen nedeni ise çok doÄŸum veya zorlu doÄŸum yapmaktır.
Erkeklerde ise prostat ameliyatlarından sonra sfinkter kaslarının zarar görmesine baÄŸlı olarak bazen bu tip idrar kaçırma görülür.
3. Karma Tip (Mikst Tip) Ä°drar Kaçırma:
Ä°lk iki maddedeki kaçırmanın her ikisininde aynı kiÅŸide bulunduÄŸu tiptir. Genellikle hastalarda iki tip idrar kaçırmaya neden olan iki ayrı olay bulunur. Bu ÅŸekilde idrar kaçırma da kadınlarda sıkça görülür.
4. TaÅŸma Åžeklinde Ä°drar Kaçırma:
ÇoÄŸunlukla erkeklerde görülen bir kaçırma ÅŸeklidir. Ancak kadınlarda da görülebilir. Ä°drar torbasının çıkışında bir problem varsa (erkeklerde prostat büyümesi gibi) idrar torbası yeterli boÅŸalamaz, zamanla tamamı dolar ve artık kapasitesi almamaya baÅŸlar. Bu durumda sürekli ve damla damla tarzda hasta idrar kaçırmaya baÅŸlar.
5. Hiç Hissetmeden Ä°drar Kaçırma:
​
Bu tip idrar kaçırma genellikle beyin veya omurilik hasarlarında veya hastalıklarında meydana gelir. Hastalar genellikle büyük tuvaletini de kaçırırlar.i
Ä°drar Kaçırmanın Nedenleri
-
Hormon eksikliÄŸi
-
Pelvik taban kaslarının zayıflığı
-
Nörolojik hastalıklara baÄŸlı idrar kaçırma
-
Ä°drar yolu enfeksiyonu
-
Prostat büyümesi
-
GeçirilmiÅŸ pelvik ameliyatlar
-
GeçirilmiÅŸ prostat ameliyatları​
-
Menopoz
Ä°drar Kaçırma Tanısı Nasıl Konulur ?
Tanı koymanın birinci basamağı, hastanın öyküsünün iyi alınması ve ayrıntılı bir fizik muayenedir. Öykü alınması özellikle hastanın hangi tipte ve ne kadar (kaç ped ıslattığı) idrar kaçırdığını anlamayı saÄŸlar.
Muayene ise özellikle idrar torbası sarkması olup olmadığını belirlemeye yarar. Ayrıca bunların dışında enfeksiyon varlığını araÅŸtırmak için idrar tahilili, idrar torbasında taÅŸ, tümör gibi kaçırmaya sebep olabilecek hastalıklardan ÅŸüphelenildiÄŸinde ultrasonografi, hastanın günlük iÅŸeme, sıvı alımı ve idrar kaçırma alışkanlıklarını öÄŸrenmemizi saÄŸlayan iÅŸeme çizelgesi istenebilen tetkiklerdir.
Ayrıca doÄŸru tanı koymak için, özellikle erkeklerde iÅŸeme hızlarının ölçüldüÄŸü Üroflowmetri, idrar torbasının fonkisyonlarının ve kapasitesinin anlaşılmasını saÄŸlayan Ürodinami tetkikleri gerekebilir.
Tedavi
Herkesi tedavi eden tek bir yöntem yoktur. Sizin idrar kaçırmanızla ilgili olarak aldığınız önlemler kaçırma sorununuzu ciddi ÅŸekilde düzeltebilir ve daha iyi bir hayat kalitesi saÄŸlayabilir.
Bu tedbirler hayat tarzı deÄŸiÅŸiklikleri, mesane ve pelvik taban kas egzersizleridir. Ameliyat ve ilaç tedavileri gibi yöntemler, bu yöntemler iÅŸe yaramadığında uygulanabilir
1. Yaşam tarzı değişiklikleri:
Hafif düzeyde ÅŸikayeti olan hastalar günlük yaÅŸamlarında yapacakları bazı deÄŸiÅŸikliklerle bu sorundan kurtulabilirler. Burada amaç idrar kaçırmaya etki eden faktörlerin iyileÅŸtirilmesini saÄŸlamaktır.
Kabızlığın giderilmesi
ÅžiÅŸmanlığın önlenmesi
Sigara kullanımının bırakılması
Aşırı sıvı alımının önlenmesi
Kafein ve alkol gibi idrar çıkışını arttıran maddelerden uzak durulması
Kadınlık hormonunun dengelenmesi
Ä°drar kaçırmaya sebep olabilecek ilaç kullanımı varsa bunların bırakılması veya deÄŸiÅŸtirilmesi
Spor yapılması
2. Egzersiz:
​
Burada bahsedilen egzersiz günlük spordan ziyade idrar tutmamızı saÄŸlayan kasların güçlendirilmesi esasına dayanan hareketlerdir.
​
Kegel egzersizi olarak bilinen bu hareketler, idrar tutmamızı saÄŸlayan kasların kiÅŸi tarafından sıkılması, bir süre böyle beklenmesi daha sonra gevÅŸetilmesi ÅŸeklinde yapılır.
Bu iÅŸlemi yaparken hangi kasların kasılması gerektiÄŸi öÄŸrenilmelidir.
Bu egzersizler stress tip, yani öksürmekle hapÅŸurmakla olan idrar kaçırma tipinde etkilidir. Tuvalete yetiÅŸtirememe tarzı idrar kaçırmaya çok fazla etkisi yoktur.
Bu egzersizleri kolaylaştırmak amacıyla belli ağırlıları vajinal olarak tutma prensibine dayanan materyaller mevcuttur.
Ayrıca, bu kasların geliÅŸimini saÄŸlamak için düÅŸük enerjili elektrik stimülasyonu verilerek kullanılan cihazlar da piyasada mevcuttur. Bu cihazlar vajinaya yerleÅŸtirilerek kullanılır.
3. Ä°laç tedavisi:
Muskarinik reseptör antagonistleri (MRA) sıklıkla sıkışma tipindeki idrar kaçırmayı tedavi etmek için kullanılan bir grup ilaçtır. Bu ilaçlar, mesane duvarındaki kası gevÅŸeterek şıkışma tip kaçırmayı kontrol etmeye yardımcı olur.
Mesane duvarını kasarak mesanenin boÅŸalmasına neden olan istemsiz sinir iletimlerini engeller. Sonuç olarak ani, kontrol edilemeyen mesane kontraksiyonları daha az sıklıkla görülür.
Kaş gevşemesi nedeniyle mesanenin idrar tutabilme kapasitesi de artar. Bu işeme ihtiyacını azaltır.
MRA, nokturi olarak bilinen geceleri sık idrara çıkma durumunu tedavi etmek için de kullanılabilir.
4.Ameliyat (Cerrahi tedavi):
Öksürmekle, hapÅŸurmakla, gülmekle olan (stress tip) idrar kaçırmanın en etkili yolu cerrahi tedavidir. Bu sırada varsa idrar torbası sarkmaları da tamir edilir.
Eskiden bunun için göbek altından yapılan büyük kesilerle bu ameliyatlar yapılmakta iken, günümüzde vajinal bölgeden yaklaşık 2 cm lik (dışarıdan bir iz görünmeden) kesilerden yapılan askı ameliyatları çok yaygın ve etkilidir.
Genellikle hasta ertesi gün, bazen aynı gün taburcu edilebilir. Kısaca TOT veya TVT adı verilen bu askı ameliyatlarında idrar kanalı yukarı doÄŸru asılarak hastanın idrar kaçırması önlenir.
Bu ameliyatın baÅŸarısız olduÄŸu durumlarda karın içerisinden yapılan laparoskopik veya açık ameliyatlarla tedavi denenebilir.
Retropubik Askı ve Trasnobturator Askı:
